لک نوعی علامت یا نقص است که روی پوست ظاهر می شود. این لکه ها می توانند همراه با درد باشند و یا تنها به دلیل اثر منفی که بر روی ظاهر می گذارند، ناخوشایند باشند. غالب لکه های صورت خوش خیم هستند و نمی توان آن ها را به عنوان نوعی تهدید تلقی کرد. با این وجود، برخی از لکه ها ممکن است نشانه ای از سرطان پوستن نیز باشند.
برای از درمان لک صورت می توان از دارو های خانگی یا پزشکی استقاده کرد. در ادامه با انواع مختلف لک ها و نحوه درمان آن ها آشنا خواهیم شد.
انواع لک ها
همان طور که گفتیم لکه های صورت به هر نوع علامت پوستی گفته می شود. لکه ها دارای انواع مختلفی هستند:
آکنه ها
آکنه یک بیماری شایع است که می تواند به صورت های زیر بر روی پوست ظاهر شود:
- جوش ها
- دانه های سر سیاه
- دانه های سر سفید
به طور کلی آکنه زمانی ایجاد می شود که آلودگی ها و باکتری ها سبب مسدود کردن فولیکول های مو شوند. آکنه ها می توانند به شکل لکه های تیره، جوش های پوستی یا جای زخم بر روی پوست ایجاد شوند. تغییرات هورمونی نیز می تواند از دلایل دیگر شکل گیری آکنه ها باشد. همچنین وجود استرس و اضطراب با افزایش تولید سبوم، وضعیت آکنه های صورت را بدتر می کند.
پاپول ها
پاپول ها ضایعات پوستی کوچک با انواع مختلف هستند. آن ها به طور معمول حدود 1 سانتی متر قطر داشته و رنگ آن ها از صورتی تا قهوه ای متغیراست. برخی اوقات به جوش ها پاپول نیز گفته می شود. پاپول ها می توانند به صورت جداگانه، خوشه ای یا انواع اشکال متفاوت ایجاد شوند. نمونه هایی از پاپول ها عبارتند از بثورات آبله مرغان، اگزما، درماتیت.
ندول ها
ندول مجموعه ای از بافت سخت است که از نظر ابعادی بزرگتر از پاپول ها هستند. ندول ها به طور معمول حدود 1 تا 2 سانتی متر قطر دارند. ندول ها می توانند در هر سطحی از پوست ایجاد شوند. رنگ آن ها نیز از رنگ گوشتی تا قرمز متفاوت است. زگیل را می توان نمونه ای ندول ها دانست.
لکه های پیری (لکه های کبدی)
این لکه های کوچک و تیره ممکن است در هر ناحیه ای از بدن که در معرض نور خورشید قرار گرفته اند ایجاد شوند. این لکه ها بیشتر در افراد بالای 50 سال شایع هستند اما می توانند در افراد جوان تر نیز رخ دهند. لکه های پیری نوعی هیپرپیگمانتاسیون هستند.
پوسچول
پوسچول ها برآمدگی های پر از مایع یا چرکی هستند. جوش های سرسفید و تاول های آبله مرغان از انواع جوش های پوسچول اند. سایر شرایطی که ممکن است باعث ایجاد پوسچول شود شامل گال و روزاسه است که یک بیماری شایع پوستی است که با تاول ها و رگ های خونی قابل مشاهده، مشخص می شود.
موی های زیر پوستی
تکنیک های رفع موهای زائد، مانند موچین، اپیلاسیون یا اصلاح، گاهی اوقات می تواند منجر به رشد موهای زائد شود. این ها موهایی هستند که دوباره به داخل پوست رشد می کنند و به دام می افتند که این موضوع می تواند باعث ایجاد یک برآمدگی قرمز رنگ شود. افرادی که موهای مجعد دارند ممکن است نسبت به افرادی که موهای صاف دارند بیشتر مستعد ابتلا به موهای زیر پوستی باشند.
همچنین موهای رشد کرده می توانند به کیست های مویی بزرگ و پر از مایع تبدیل شوند. از نظر ظاهری نیز رنگ آن ها قرمز، زرد یا سفید است. این کیست های مویی ممکن است در هنگام لمس ناراحت کننده یا دردناک باشند.
خال ها و لکه های مادرزادی
خال های مادرزادی به طور معمول در بدو تولد یا اندکی پس از آن رخ می دهند. این لکه ها می توانند از نظر ظاهر، اندازه، شکل و رنگ متفاوت باشند. خال ها و لکه های مادرزادی انواعی از خال های هستند که معمولاً تا آخر عمر باقی می مانند.
ملاسما
ملاسما در دوران بارداری بسیار شایع است. ملاسما یک نوع بیماری پوستی است که با لکه های قهوه ای مشخص می شود. از جمله دلایل ایجاد ملاسما می توان به قرار گرفتن در معرض نور خورشید و تغییرات هورمونی ایجاد شود.
سرطان پوست
انواع مختلفی از سرطان پوست وجود دارد که از جمله آن ها می توان به کارسینوم سلول بازال، سرطان سلولی فلسی و ملانوم بدخیم اشاره کرد. لکه هایی که بر اثر سرطان پوست به وجود می آیند ممکن است از نظر ظاهر و رنگ متفاوت باشند.
برخی از انواع لکه های سرطانی رایج پوست به شکل خال های تیره با حاشیه های نامنظم هستند. برخی دیگر نیز شبیه دلمه های زرد یا برآمدگی های قرمز برجسته اند. توجه داشته باشید در این مورد تنها و تنها پزشک شما می تواند با اطمینان بگوید که لکه های ایجاد شده بر روی پوست شما، لک های سرطان پوست است یا خیر.
کیست ها
انواع مختلفی از کیست ها وجود دارد که از جمله آن ها می توان به کیست های اپیدرموئید، کیست های گانگلیونی و کیست های چربی اشاره کرد. کیست ها غالبا کیسه های خوش خیم (غیر سرطانی) هستند که حاوی ماده ای مایع مانند بوده و ممکن است به صورت برآمدگی هایی با اندازه های مختلف روی صورت یا زیر آن ظاهر شوند.
جای زخم
زمانی که لایه درم پوست آسیب می بیند، سبب به وجود آمدن جای زخم روی پوست می شود. درم لایه عمیق پوست است که در آن رگ های خونی کوچک (مویرگ ها)، غدد عرق، فولیکول های مو و انتهای عصبی قرار دارند. هر چیزی که باعث باز شدن پوست شود می تواند منجر به زخم شدن آن شود.
تبخال
ویروس هرپس سیمپلکس نوع 1 (HSV-1) باعث تبخال می شود. تبخال تاول های پر از مایع است که روی دهان یا نزدیک آن به وجود می آید. تبخال ها ممکن است خارش یا احساس سوزن سوزن شدن در افراد ایجاد کنند. هنگامی که تاول ها باز و تخلیه می شوند، یک دلمه قرمز یا زرد ایجاد شده و تا زمان بهبودی بر روی صورت باقی می ماند.
هایپرپیگمانتاسیون
تولید بیش از حد ملانین می تواند باعث ایجاد رنگ ناهموار پوست یا لکه های تیره شود. از جمله دلایل به وجود آمدن هایپرپیگمانتاسیون می توان به قرارگیری در معرض نور خورشید، اسکار آکنه و تغییرات هورمونی اشاره کرد.
دلایل به وجود آمدن لکه ها
ویروس ها
برخی از لک‌ها، مانند تبخال، توسط ویروس‌هایی مانند HSV-1 ایجاد میشوند.
عفونت ها
انواع خاصی از عفونت های پوستی می توانند باعث ایجاد لکه ها روی پوست شوند که از جمله آن ها می توان به مالاسزیا فولیکولیت (آکنه قارچی)، عفونت در فولیکول های مو اشاره کرد. این وضعیت به دلیل رشد بیش از حد مخمر ایجاد می شود و باعث ایجاد پوسچول بر روی پوست می شود.
ژنتیک
آکنه ممکن است یک پیوند ژنتیکی داشته باشد. برخی از شرایط ارثی نیز می توانند باعث ایجاد لکه شوند.
قرارگیری در معرض نور خورشید
قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه های مضر فرابنفش خورشید می تواند باعث سرطان پوست، هایپرپیگمانتاسیون و سایر اشکال آسیب پوست شود.
منافذ مسدود شده
تولید بیش از حد روغن توسط غدد چربی می تواند باعث ایجاد لک شود. تغییرات هورمونی اغلب باعث این تولید بیش از حد می شود. روغن اضافی می تواند با سلول های مرده پوست، کثیفی یا باکتری ها مخلوط شده و درنهایت سبب ایجاد جوش سر سیاه و سر سفید می شود.
منافذ پوست ممکن است در اثر محصولاتی مانند لوازم آرایش، ضد آفتاب یا مرطوب‌کننده ها مسدود شوند. از همین رو حتما به دنبال محصولاتی باشید که دارای برچسب غیر کومدوژنیک هستند. این نوع محصولات به گونه ای ساخته شده اند که منافذ پوست شما را مسدود نکنند.
رژیم غذایی
آنچه می خورید ممکن است روی پوست شما تأثیر بگذارد. آلرژی های غذایی می توانند باعث تحریک و برآمدگی پوست شوند. محصولات لبنی مانند شیر بدون چربی ممکن است باعث ایجاد آکنه در برخی افراد شود. رژیم های غذایی سرشار از قند و کربوهیدرات های ساده نیز ممکن است منجر به لک های گوناگون پوستی شود.
داروها
برخی از داروهای تجویزی و بدون نسخه ممکن است باعث ایجاد آکنه به عنوان یک عارضه جانبی شوند. برای مثال می توان به دارو های کورتیکواستروئیدها، استروئیدهای آندروژنیک، لیتیوم و داروهای ضد تشنج اشاره کرد.
راهنمای رنگ لکه های پوستی
رنگ لکه های پوست صورت شما ممکن است سرنخ هایی در مورد علت آن ها به شما ارائه دهد.
رنگ قرمز
بسیاری از انواع لکه ها بر روی پوست، به رنگ قرمز ظاهر می شوند. از نمونه این لکه ها می توان به جوش ها، پوسچول ها، آکنه روزاسه، واکنش های آلرژیک، موهای زیر پوستی و تبخال اشاره کرد. برخی از انواع خاص و نادری از سرطان پوست نیز ممکن است قرمز به نظر برسند.
رنگ قهوه ای
سرطان های پوست، مانند ملانوم بدخیم، می تواند قهوه ای تیره یا سیاه به نظر برسند. برخی از خال های مادرزادی و هایپرپیگمانتاسیون نیز ممکن است قهوه ای باشند. همان طور که پیش از این گفتیم ملاسما باعث ایجاد لکه های قهوه ای یا قهوه ای مایل به خاکستری روی پوست می شود.
رنگ مشکی
به طور معمول ملانوم بدخیم به صورت یک لکه تیره رنگ ظاهر می شود. جوش‌های سرسیاه ممکن است با هاله‌ای قرمز احاطه شوند یا به صورت نقاط برجسته و سیاه ظاهر شوند.
رنگ سفید
اغلب موارد جوش های سرسفید و انواع خاصی از عفونت های قارچی به صورت لکه های سفید ظاهر می شوند.
نحوه درمان لک ها
پیش از درمان لک باید بر علت به وجود آمدن لکه های پوستی مشخص شود. نکته: در صورتی که لکه های پوستی شما با درمان و روش خاصی بدتر از گذشته شد، فورا استفاده از آن را متوقف کرده و با پزشک خود صحبت کنید.
استفاده از داروهای از بین بردن آکنه و لکه های پوستی
بسیاری از محصولات مراقبت از پوست وجود دارند که می توانند به کاهش یا از بین بردن جوش ها، جوش های سرسفید و سر سیاه کمک کنند. قبل از اینکه بهترین درمان را برای خود پیدا کنید، ممکن است مجبور شوید چندین نمونه از این دارو ها را آزمایش کنید. اسکراب های صورت، ماسک و ژل های موضعی از نمونه این نوع دارو ها هستند. اگر آکنه و لکه های پوستی شما به محلول های OTC پاسخ ندهد، ممکن است پزشک، آنتی بیوتیک های خوراکی یا داروهای موضعی برایتان تجویز کند.
